IV. Euskal soziolinguistika jardunaldia otsailaren 18an Donostian

Soziolinguistika Klusterra proiektuaren baitan, otsailaren 18an Donostiako Miramon Zientziaren Kutxagunean IV. Euskal soziolinguistika jardunaldia izango da.

Jardunaldi hau batez ere hausnarketa teorikoan eta maila aplikatuan euskalgintzan ari direnei zuzentzen zaie. Hau da, unibertsitateko eta eskoletako irakasleei, ikerlariei eta lan munduan eta administrazioan euskararen normalizazioan lan egiten dutenei. Horretarako, hitzaldi, lan-saio, mahai-inguru eta elkarrizketak izango dira.

Izen emateko epea otsailaren 15ean amaitzen da orrialde honetan. http://www.soziolinguistika.org/eu/node/4421

Egitaraua eta hizlariei buruzko informazioa ere web orrialde horretan jaso daiteke.

Airezko globoen gisan “Goraka”

Antton Aranbururen kontzertuan egoteko zortea izan nuen bart Zarautzen. Leku intimoa, publiko selektoa eta ahots eta musika doinu itzelak! Atmosfera polita sortu zen Zarauzko Euskalduna tabernan.

Antton Aranburu Busturian jaio baina Gasteizen bizi den musikaria da. Lehenengo diskaren abestiak aurkeztu zituen Bidaiari Bakartiak taldea lagun zuela. “Gorakada” izena du estreineko diska honek baina bigarrengo bat prestatzen ari dela aitortu zuen Anttonek. Gainera, etorkizun hurbileko diska berri horretako kanta zoragarri bat entzuteko parada izan genuen. Primizia dotorea!

Doinu folk, rock eta poperoak uztartzen ditu Anttonek. Abestien letrak nostalgia, melankolia eta amets egiteko parada iradokitzen dute. Ahots goxoa du eta taldekideek ere laguntzen dute bigarren ahots batekin.

Abesti asko biografia pertsonalaren zati dira. Kanta bakoitza aurkezteko garaian, horrela kontatzen zigun ikus-entzuleoi. Bizitzako egoera, sentipen eta emozioei buruz hitz egiten digu Anttonek. SAINT GERMAIN, INDAR KONTRAJARRIAK, BEGITXU URDIN HORIEK, FLISCH-EKO NESKA EZEZAGUNA, … Kanta ederrak, batzuk baladak eta beste batzuk erritmo handiagoarekin abestutakoak. Baina guztiak emozio eta benetako sentipenez idatzi eta kontatutakoak.

Diskoaren izenak iradokitzen duen bezala, ea Anttonen ibilbide profesionalak “Goraka” jarraitzen duen. Zorte on!

Euskararen garabide estilistiko eta funtzionala multimedia alorrean

Egungo komunikabideen erronka interneteko testuek (ahozko nahiz idatzikoek) kalitate linguistikoa ez galtzea da. Izan ere, internetera zuzenduriko testuak ezin dira kalitate baxukoak izan, hain zuzen, interneterako direlako.

Pentsatu daiteke, interneteko testuak erraz eta azkar kontsumituak izan daitezen sortuak direnez, kalitatea galdu dutela egunkarian agertzen den edozein albisterekin konparatuta. Baina ez da horrela! Edo ez du horrela izan behar behinik behin. Interneteko testuek kalitate bera izan behar dute gainerako euskarrietan dauden albiste edo informazioekin alderatuta. Komunikabideen erronka hor dago eta baita prestigioa lortzeko edo mantentzeko aukera ere.

Hori dela eta, testu hauen interaktibitatean, zabalkundean eta konektibitatean esaterako, eduki linguistikoak zaindu beharreko alorrak dira. Albiste baten zabalkunerako, ahalik eta ondoen finkatu behar da kalitate linguistikoa. Produktuaren zabalkundea gero eta hedatuagoa izateko, kalitatea bermatu egin behar da.
Konektibitatearen kasuan ere gauza bera gertatzen da. Hipertestuen bidez, informazio batetik bestera igarotzen gara, eta guk, bi informazio horiek kalitate antzekoa duten bermatu behar dugu. Horrela, hartzailearen ezaugarri soziolinguistikoek ulertuko duten pentsatu behar dugu. Izan ere, interaktibitatean, hartzaileak hartzen du parte eta nahiz eta hemen, hartzailearen kalitate linguistikoak ezin ditugun kontrolatu, ez da aukera txarra erregistratzeko beharra egotea zenbait web guneetan.

Beraz, testuak sortzeko garaian kalitatea zaindu beharrreko faktorea dugu. Behar beharrezkoa gainera! Horretarako, hainbat kontsulta gune dauzkagu eta tresna hauek ikastea ere garrantzitsua da. Zalantzak argitzeko elementu garrantzitsu eta interesgarriak baitira.

Tresna eta baliabide linguistikoen analisia

Harridura sentitu dut hainbeste baliabideren inguruan aurkitu naizenean. Ohikoak diren Xuxen, Hiztegi 3000 eta Euskaltzaindiaz gain, hainbat tresna ezagutu berri ditut. Guztiak baliagarriak eta eraginkorrak. Zer esanik ez gainera guretzat, komunikatzaileentzat!

Hizkuntza arauak azaltzen dituzten web orrialdeak, euskalkiak ezagutarazten dituztenak, terminologiak kontsultatzeko aukerak eskaintzen dituztenak, corpus ezberdinak, egungo ereduzko prosan hobesten diren esaldi edo hitzak, ...

Baliabide eta tresna asko ditugu esku artean. Arazoa beharbada, erabiltzaileen ez-jakintasunean aurkitzen da. Hainbeste aukeren artean, eta erabiltzailearen kontsulta mailaren arabera, tresna bat edo beste aukeratu behar izaten da. Honek, denbora galtzea suposatzen du askotan (ez bada ongi ezagutzen tresna); batean begiratu, beste kontsulta orrialde batean, corpus honetan, ... azkenean, kontsultatzeko zalantza hori beharbada ez da asetzen!

Ondorioz, tresna eta baliabide hauek zalantzak sortu baino lehen ezagutaraztea komeni da. "Saltseatu", beharra sortzen denerako prestatuak harrapa gaitzan!

Kalitatezko euskararen hatsarreak

Euskarazko testuen kalitatea erabakitzeko 3 parametro nagusi daude: zuzentasuna, jatortasuna eta egokitasuna.
Zuzentasuna, hizkuntzaren alderdi formalei dagokio. Hau da, arauei.
Jatortasuna berriz, norbanakoak jaso duen euskarari egiten dio erreferentzia; ikasi duena, usadioari dagokiona.
Egokitasuna aldiz, helbururako erabiltzen den euskarari esaten zaio. Sujetuak duen helburuaren arabera esango da hizkuntza egoki erabili duen edo ez, alegia.

3 parametro hauek zehazten dute euskararen kalitatea. Zuzentasuna, hizkuntza ikastearekin batera dator. Hizkuntza bera menperatuta izan ezkero ere, ez da ziurtatzen zuzentasuna ehuneko ehunean baina hizkuntzaren arauak, hizkuntza bera ikastean datozen legeak dira.

Jatortasunarekin gauzak aldatzen dira. Euskararen kasuan are gehiago; izan ere, hainbat euskalki ezberdin daude Euskal Herri osoan! Gizabakoaren maila soziolinguistikoak eta adinak ere jatortasunean eragiten du. Hots, ez dute berdin hitz egiten gazte edo heldu batek.
Euskalkiak aberatsak dira herri batentzat. Aniztasuna adierazten dute eta hori aberasgarria eta interesgarria da. Arazoa euskalki ezberdineko pertsonen artean hizkuntzaren kalitatea aztertzerakoan sortu daiteke. Alegia, euskalki ezberdineko batek ezin izango du beste euskalkia jatorra den edo ez adierazi, ez baitu kontrotzen edo ezagutzen. Gainera, zenbait alorretan euskararen jatortasuna erabiltzea ez da komeni. Esaterako, komunikabideetan. Kasu honetan, batasuna hobesten da; hau da, euskara batua. Salbuespenak daude, Wazenmank edo Oilategia esaterako. Bertako protagonistek euskara jatorra erabiltzen dute eta guztiz onartua dago. Umorea euskalkietan hobeto ulertzen da eta eraginkorragoa da. Bestela artifiziala geratuko zen ...

Egokitasunaren kasuan, norbanako bakoitzak aukeratu behar ditu euskararen baliabideak kasu bakoitzetarako. Horren arabera erabakiko da ahozko nahiz idatzizko testua kalitatezkoa den ala ez. Ez da hautaketa erraza izaten, baina sujetuak duen helburuaren arabera, egokitzeko gaitasuna landu behar du bai hizkuntzarekin, gorputz adierazpenarekin ...

Antton Aranburu izango da gaur Kafe Toreron

Zarauzko Kafe Torero kultur egitasmoaren barnean Antton Aranburu musikaria izango da "Gorakada" bere estreineko diska  aurkezten. Gaueko 21:30etan hasiko da emanaldia Euskalduna tabernan.

Antton Aranburu ez da bakarrik egongo oholtza gainean, izan ere, zuzeneko kontzertu hauetan Bidaiari bakartiak taldeak laguntzen dio: Juanma Gereñu (gitarra elektrikoa), Danilo Foronda (baxua), Kepa Martinez de Albeniz (teklatuak) eta Iker Uriarte (bateria).

Antton Aranburu, Gasteizen bizi den Busturiako bakarlaria da. Iazko Durangoko azokarako atera zuen "Gorakada" disko hau ELKAR zigiluarekin; bere ibilbideko lehena, hain justu. Euskaraz beti ere, nostalgia, malenkonia eta baikortasuna transmititzen dituzte abestien hitzak, folk, rock eta pop melodietan bilduta.

2011ko Bertso Eguna larunbatean Donostian

Urtero legez, badator bertsoaren festa nagusia. Aurtengo Bertso eguna hilaren 29an, larunbatean, ospatuko da Donostian. Goizetik hasiko da festa Donostiako Alde Zaharrean, arratsaldean bertso saioa izango da Kursaalean eta bukatzeko, afaria bertako NiNeu jatetxean.

Kamaleoia izango da aurtengo Bertso Egunaren irudia. Narrasti honek eta bertsolariek antzekotasun handiak dituzte. Izan ere, kamaleoia egokitu egiten da ingurunera eta baldintza ezberdinetara. Bertsolariek ere horretarako gaitasuna dute. Hots, eskura dituen baliabideak komeni zaizkion moduan erabiltzeko gai izan behar du.

Egun osoan zehar bertso doinuak egongo dira entzungai Donostian. Goizeko 12etan kalez-kalezko bertso poteoa izango da Alde Zaharrean. Arratsaldeko 18tan berriz, eguneko saio garrantzitsuena izango da Kursaaleko areto nagusian. Bi ordu iraungo duen bertso saioa; 16 kamaleoiekin.

Festarekin bukatzeko, bertso afariaz gozatzeko aukera izango da Kursaalen dagoen NiNeu jatetxean. Afalondoan bertso eta sorpresa gehiago...

Afaltzeko sarrerak agorturik daude baina arratsaldeko saiorako oraindik geratzen dira. Horretarako, http://www.bertsosarrerak.eu/ helbidera jo behar da.

Aurrerapen gisa, hona hemen iazko afalosteko saio polit bat!